Người xưa thường bảo : “Nhất ẩm, nhất trác, giai do tiền định” (Ăn uống, cử động đều đã định trước); “Mưu sự tại nhân, thành sự tại Thiên” (Mưu tính nơi người mà thành bại do Trời). Cũng có người lại bảo :”Đức năng thắng số” (Phúc Đức có thể thắng số Mệnh); “Nhân lực thắng Thiên” (khả năng con người có thể cải số Trời) …
Hai lập luận trên đây tương đối mâu thuẫn, mà người đời từ lâu còn rất phân vân, không rõ luận thuyết nào đúng hơn, vì mỗi luận thuyết đều có những sự tích chứng minh. Nếu như có người bảo rằng, số mệnh do Trời, thì có những người số chết đói, số chết đuối dù có né tránh, rốt cuộc vẫn chết đói, chết đuối. Còn có kẻ bảo rằng Đức năng thăng số thì cũng có những trường hợp đáng lẽ phải chết đói, chết yểu, mà nhờ biết tu tỉnh, làm nhiều âm đức, được thoát chết, sống lâu, lại khá giả chẳng hạn.
Vây xin hỏi luận thuyết nào đúng hơn ? Trong bài này, tôi xin mạn phép được trích dẫn từ nhiều nguồn của các quý thầy, quý anh chị khác, dẫn giải một nghĩa về “Đức năng thắng số”, để từ đó quý anh chị, bạn đọc có thể tự hiểu vế còn lại, và tự nghiệm ra được: “Mệnh là số mệnh” hay “Đức năng thắng số”.
“Đức năng thắng số” có thể hiểu là Phúc Đức thắng số mệnh. “Đức năng” ở đây chính là sự Đức độ và tình yêu thương giữa con người với con người. Ngay cả trong các tôn giáo lớn như Phật giáo hay Thiên chúa giáo cũng đều nhấn mạnh đến phần Đức lên hàng đầu. Chữ “Đức” được mọi người nhắc đến thường xuyên trong cuộc sống, trong sự dạy dỗ con cái, khuyên răn con người sống cho phải đạo, đẹp đời.
Trong kinh Dịch xem việc tu dưỡng “Đức” còn quan trọng hơn nuôi dưỡng hình hài, vì thế mới nói “Dữ thiên đồng đức” có nghĩa “Đức” có giá trị vai trò ngang bằng với trời.
Còn trong giáo lý phương Đông, “Đức năng thắng số” hay “Nhân định thắng Thiên” đều nhấn mạnh đến cái Đức và Đạo, bao trùm trong cuộc sống và trên mọi lãnh vực của văn hóa Đông Phương, ngay cả trong triết ly hiện sinh và trong lãnh vực binh pháp, từ cổ chí kim đến hiện đại.
Ngay trong môn khoa học Tử vi, tất cả những nguyên lý đạo giáo được thấy trong Tử vi qua cung Phúc Đức và những bộ Phúc Tinh chuyên đi cứu giải. Cái mờ ảo của “Đức năng thắng số” là khi xem 1 lá số. Chọn con đường hướng thiện “lấy đức thắng số” đòi hỏi sự bền bỉ lâu dài cho đến cùng của con người, để đến hướng đến cái Chân – Thiện, tìm thấy hạnh phúc cho chính mình.
Ở bên kia phương trời Tây, Rene Descartes một nhà toán học, nhà vật lý cũng còn là triết gia nổi tiếng vào thế kỷ thứ 17 đã nói một câu đã được ghi mãi mãi trong lịch sử tư tưởng nhân loại bằng tiếng La Tinh “Cogito ergo sum” (I think, therefore I am; Je pense, donc Je suis) có nghĩa “tôi có suy nghĩ do đó tôi hiện hữu”. Descartes đã nói một điều con người là sinh vật biết tư duy, có suy nghĩ, phân biệt phải trái, hiểu rõ sự hiện hữu kiếp nhân sinh, từ đó con người cần phải sống sao cho có ý nghĩa. Phải chăng câu nói của Descartes cũng đồng nghĩa với chữ “Đức” trong tư tưởng Đông Phương, là “tu đức” để có sống một cuộc sống cao thượng, trong sạch và hợp với đức trời.
Còn trong cuộc sống đời thường, ta có thể thấy và gặp nhiều người nghèo khó, nhưng lúc nào họ cũng đầy bình an và hạnh phúc. Tiêu biểu nhất trong lich sử Việt Nam là Thọ Tường Tử Nguyễn Công Trứ, cuộc đời thăng trầm lên voi xuống chó, ông vẫn sống tự tại và để lại một triết lý sống cho hậu thế đáng ngưỡng mộ:
“Tri túc, tiện túc, đãi túc hà thời túc
Tri nhàn, tiện nhàn, đãi nhàn hà thời nhàn”.
Ưu Đàm (Sưu tầm)
