Cây Đinh lăng có rất nhiều loại, thường được dùng để làm cây cảnh. Tuy nhiên có một loại đinh lăng lá nhỏ, loại này rất đặc biệt bởi có thể dùng ăn sống, cũng có thể dùng làm thuốc chữa được rất nhiều chứng bệnh không ngờ tới.
Các công dụng và bài thuốc từ cây đinh lăng
Theo Đông y, rễ cây đinh lăng có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, có tác dụng: thông huyết mạch, bồi bổ khí huyết, tăng cường sinh lực, tăng cường sự dẻo dai. Trong y học cổ truyền Việt Nam, Danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác đã dùng rễ đinh lăng sao vàng, sắc cho phụ nữ sau sinh đẻ uống để chống đau dạ con và làm tăng tiết sữa cho con bú.
Theo các nhà dinh dưỡng, rễ đinh lăng có chưa nhiều saponin có tác dụng như nhân sâm, nhiều sinh tố B1. Ngoài ra rễ còn chứa khoảng 13 loại axit amin cần thiết cho cơ thể. Nhờ đó, đinh lăng còn giúp tăng trí nhớ và sức đề kháng.
Theo kinh nghiệm dân gian:
Lá đinh lăng dùng làm thuốc chữa các chứng bệnh sau:
- Bệnh co giật và chứng đổ mồ hôi trộm ở trẻ em: Lấy lá non và lá già phơi khô đem lót vào gối hoặc trải giường cho trẻ nằm. Sau một thời gian sẽ thấy được hiệu quả.
- Bị mụn nhọt, sưng tấy, nổi mề đay, ngứa, dị ứng: giã lá đinh lăng đắp lên vết mụn hoặc sưng tấy sẽ làm vết thương nhanh chóng lành lại và không để lại sẹo.
- Chữa tắc tia sữa: Lấy 30 – 40g rễ, lá đinh lăng, thêm 500ml nước sắc còn 250ml. Uống nóng.
- Chứng đầy hơi, khó tiêu, bệnh tiêu chảy: lấy lá đinh lăng đem sắc thành nước uống.
- Các bệnh về thận, đặc biệt là sỏi thận: uống nước ép lá đinh lăng mỗi ngày để giúp lọc thận hiệu quả.
Bài thuốc từ thân và cành cây đinh lăng:
- Chữa bệnh đau lưng, mỏi gối: Dùng 30g thân và cành đinh lăng đem sắc nước, chia ba lần uống trong ngày.
- Bệnh ho lâu ngày: rễ đinh lăng, bách bộ, đậu săn, rễ cây dâu, nghệ vàng, rau tần dày lá tất cả đều 8g, củ xương bồ 6g, gừng khô 4g, đổ 600ml nước sắc còn 250ml. Chia làm hai lần uống trong ngày.
- Bệnh viêm gan: rễ đinh lăng 12g; nhân trần 20g; ý dĩ 16g; chi tử, hoài sơn, biển đậu, rễ cỏ tranh, xa tiền tử, ngũ gia bì, mỗi vị 12g; uất kim, nghệ, ngưu tất, mỗi vị 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
- Bệnh thiếu máu: Rễ đinh lăng, hà thủ ô, thục địa, hoàng tinh, mỗi vị 100g, tam thất 20g, tán bột, sắc uống ngày 100g bột hỗn hợp nà, một thời gian sẽ thấy được hiệu quả.
- Ngoài ra cây đinh lăng còn có công dụng cho người thường hay mệt mỏi, không muốn hoạt động: Rễ và củ Đinh lăng đem thái mỏng 15g, đun sôi 15 phút với 300ml nước, chia uống 2-3 lần trong ngày.
Một lưu ý khi sử dụng cây đinh lăng làm thuốc: Không được dùng rễ đinh lăng với liều cao bởi sẽ bị say thuốc và xuất hiện cảm giác mệt mỏi, nôn mửa, tiêu chảy. Đặc biệt, khi sử dụng rễ đinh lăng phải dùng những cây đã có từ 3 – 5 tuổi trở lên.
Cẩm Luyến
